Osiedle „Dyrekcja” w Chełmie to niezwykły przykład ambitnej wizji urbanistycznej z czasów międzywojennych. Na początku XX wieku teren ten należał do starostwa chełmskiego, później przeszedł na własność władz państwowych. W 1927 roku zapadła decyzja o budowie osiedla kolejowego oraz siedziby Dyrekcji PKP, co miało być częścią projektu nazwanego „Nowe Miasto”. Twórcami planu byli Adam Kuncewicz i Adam Paprocki, a kompleks miał pomieścić 50 tysięcy mieszkańców, co czyniło inwestycję porównywalną do budowy Gdyni.

Monumentalny projekt osiedla

Planowane osiedle miało być nie tylko miejscem do życia, ale także symbolem nowoczesności i potęgi. Na jego terenie miało powstać ponad 150 budynków mieszkalnych ulokowanych wzdłuż szerokich, starannie zaprojektowanych ulic. Charakterystycznym elementem miała być główna oś komunikacyjna – Aleja Marszałka Józefa Piłsudskiego, prowadząca od dworca PKP do gmachu dyrekcji. W planach były również obiekty sportowe i handlowe, a także budynki przeznaczone na zabudowę indywidualną oraz dla spółdzielni mieszkaniowych.

Niedokończone marzenie

Budowa rozpoczęła się w 1928 roku, jednak kryzys gospodarczy doprowadził do jej wstrzymania. W efekcie, wiele budynków przez lata stało niedokończonych, a ich finalizacja nastąpiła dopiero tuż przed wybuchem II wojny światowej. Planowane przeniesienie urzędów kolejowych z Radomia do nowo powstałych budynków miało nastąpić 1 grudnia 1939 roku, lecz wojna pokrzyżowała te plany.

Losy osiedla po wojnie

Po wojnie zrezygnowano z realizacji pierwotnego projektu „Nowego Miasta”. Z czasem teren został zabudowany nowymi osiedlami, które stylem nie nawiązywały do przedwojennych założeń. Pomimo tego, cały kompleks uznano za obiekt zabytkowy, a jego architektura stała się interesującym przykładem myśli budowlanej okresu międzywojennego. Potężny gmach dyrekcji, który miał być sercem osiedla, po wojnie stał się siedzibą wielu urzędów wojewódzkich i powiatowych, pełniąc kluczową rolę w administracji regionu.

Źródło: facebook.com/chelmpl