Chełm skrywa wiele tajemnic, a jedną z najcenniejszych jest Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza. To miejsce, w którym przeszłość regionu ożywa w stylowych wnętrzach dawnej kamienicy mieszczańskiej przy ul. Lubelskiej 55. Każda wizyta w tym muzeum to jak podróż w czasie – między śladami dawnych kultur, historią Chełma jako grodu królewskiego i bogatym dziedzictwem Lubelszczyzny.

Historia i idea powstania muzeum

Początki Muzeum Ziemi Chełmskiej sięgają 1919 roku, kiedy to miejscowy nauczyciel i historyk Wiktor Ambroziewicz rozpoczął gromadzenie eksponatów dokumentujących dzieje regionu. Choć placówka kilkakrotnie zmieniała lokalizację, cel pozostał niezmienny – ochrona materialnego i duchowego dorobku Chełma oraz jego okolic. Obecna siedziba muzeum zajmuje dawną kamienicę z przełomu XIX i XX wieku, której wnętrza utrzymano w oryginalnym, historycznym charakterze. Sam budynek jest częścią miejskiego krajobrazu kulturowego i do dziś zachwyca detalami architektonicznymi.

Ekspozycje stałe – spotkanie z przeszłością

Dzieje Chełma i regionu

Największe wrażenie robi ekspozycja poświęcona historii miasta od czasów przedchrześcijańskich po XX wiek. Zgromadzono tu zabytki archeologiczne z okolic Góry Chełmskiej, monety, pieczęcie, dokumenty miejskie oraz elementy dawnego rzemiosła. Wśród eksponatów wyróżniają się fragmenty ceramiki z okresu kultury łużyckiej i średniowieczne ozdoby z brązu. Każdy przedmiot opowiada własną historię o dawnych mieszkańcach tej ziemi.

Sztuka i malarstwo regionu

Kolejna część muzeum to przestrzeń poświęcona sztuce współczesnej i dawnej. W salach prezentowane są prace artystów związanych z Chełmem i Lubelszczyzną, w tym cenne obrazy malarzy XX wieku oraz grafika artystyczna. Szczególnie interesujące są ekspozycje czasowe, które prezentują prace twórców lokalnych – od realistycznych pejzaży po nowoczesne formy ekspresji.

Dziedzictwo przyrodnicze

Muzeum posiada również bogaty dział przyrodniczy, prezentujący faunę i florę regionu chełmskiego. Zgromadzone tu okazy geologiczne i paleontologiczne pokazują, jakim bogactwem natury może pochwalić się ta część Polski. Modele i plansze edukacyjne sprawiają, że wystawa interesuje zarówno dorosłych, jak i młodszych zwiedzających.

Inne oddziały – szeroki wymiar tradycji

Muzeum Ziemi Chełmskiej to nie tylko główny budynek przy Lubelskiej. Placówka prowadzi również oddziały tematyczne, w tym Salon Sztuki Współczesnej oraz Muzeum Fortyfikacji i Techniki Wojskowej, mieszczące się w dawnych bunkrach i schronach na Górze Chełmskiej. Z kolei w dzielnicy Dyrekcja prezentowana jest wystawa poświęcona historii kolei i technice transportu. Każdy z tych oddziałów ma własny, wyrazisty charakter, tworząc razem spójne spojrzenie na dziedzictwo regionu.

Działalność edukacyjna i kulturalna

Istotnym elementem działalności muzeum są liczne warsztaty, lekcje muzealne, prelekcje i spotkania z regionalistami. Instytucja aktywnie współpracuje ze szkołami i organizacjami społecznymi, angażując mieszkańców w poznawanie własnych korzeni. Regularnie odbywają się także wystawy czasowe, koncerty i wydarzenia artystyczne, które łączą historię z kulturą współczesną Chełma.

Wrażenia z wizyty

Wnętrza muzeum emanują spokojem i szacunkiem do historii. Czuć tu pasję ludzi, którzy przez dekady tworzyli kolekcję z sercem i naukową precyzją. Spacerując po salach wystawowych, można odnieść wrażenie, że przeszłość Chełma wciąż żyje – w dokumentach, obrazach, rzeźbach i wspomnieniach zapisanych w murach. To miejsce wyjątkowo kameralne, pozbawione pośpiechu, idealne do refleksji i odkrywania lokalnych historii.

Informacje dla zwiedzających

Muzeum Ziemi Chełmskiej im. Wiktora Ambroziewicza mieści się przy ul. Lubelskiej 55 w Chełmie. Placówka czynna jest od wtorku do niedzieli, zazwyczaj w godzinach 10:00–17:00 (w sezonie letnim godziny mogą być przedłużone). Poniedziałek to dzień techniczny, w którym muzeum jest nieczynne dla zwiedzających. Bilety wstępu są dostępne w przystępnych cenach – ulgowe przysługują uczniom, studentom i seniorom, a dzieci do lat 7 często mogą wejść bezpłatnie. Do muzeum łatwo dotrzeć pieszo z centrum miasta lub komunikacją miejską – przystanek autobusowy znajduje się zaledwie kilka minut od wejścia. W pobliżu dostępny jest również niewielki parking. Szczegółowy cennik, aktualne wystawy i wydarzenia kulturalne są publikowane na oficjalnej stronie muzeum: www.mzch.pl.

Podsumowanie

Muzeum Ziemi Chełmskiej to miejsce, które łączy historię, sztukę i pasję ludzi kochających swój region. Nie jest to typowa placówka muzealna, lecz żywa opowieść o Chełmie – jego mieszkańcach, przyrodzie i tradycjach. Od starożytnych korzeni po współczesność, od archeologii po malarstwo – każdy element ekspozycji stanowi część bogatej mozaiki kulturowej miasta. Warto tu zajrzeć nie tylko dla wiedzy, ale przede wszystkim, by poczuć ducha Chełma, który od stuleci pulsuje w jego historii i krajobrazie.